Belgen blijven het gevaar van hart- en vaatziekten onderschatten

Risicofactoren preventief aanpakken is cruciaal voor hartgezondheid
18 Maart 2025

Hart- en vaatziekten zijn verantwoordelijk voor 23,6% van de overlijdens in België1, maar bijna 45% van de Belgen onderschat dit cijfer, zo toont een recente iVOX-studie2 in opdracht van Novartis. In vergelijking met 2022, toen de studie voor het eerst werd uitgevoerd, is dit cijfer nauwelijks geëvolueerd. 80% van de overlijdens kan echter voorkomen worden door het actief aanpakken van risicofactoren3 zoals roken, overgewicht, hoge bloeddruk en hoge cholesterol, maar ook door fysieke activiteit. Naast gezondheidsvoordelen heeft meer beweging ook een positief effect op de economie, met hogere arbeidsproductiviteit, minder ziekteverzuim en minder presenteïsme (aanwezig zijn op het werk zonder productief te zijn).4

Impact van voeding, beweging en stress onderschat als hartrisicofactoren

79,8% van de Belgen erkent dat de preventie van hart- en vaatziekten – samen met kanker de meest voorkomende doodsoorzaak in België – mogelijk is. 11,8% van de mannen gelooft echter nog steeds dat er weinig aan te doen is. Dat is bijna dubbel zoveel als het aantal vrouwen. Bovendien vindt meer dan de helft van de 1.000 Belgen die deelnamen aan de iVOX-studie dat er ergere aandoeningen bestaan dan hart- en vaatziekten. Bij mannen gaat het zelfs om 63%

De studie toont ook aan dat Belgen bepaalde risicofactoren, zoals roken (de belangrijkste risicofactor volgens 17% van de respondenten), overgewicht (15%), hoge bloeddruk (14%) en hoge cholesterol (12%), correct inschatten. Maar ongezonde voeding (7,5%), onvoldoende beweging (7%) en stress (6,4%) worden sterk onderschat als risicofactoren van hart- en vaatziekten, terwijl deze ook een grote impact hebben op de hartgezondheid.

Meer beweging levert extra gezonde maanden op

Bijna alle respondenten (97,5%) erkennen dat fysieke activiteit de hartgezondheid ten goede komt, maar toch beweegt 60% minder dan de door de Wereldgezondheidsorganisatie aanbevolen 2,5 uur per week. De meest voorkomende redenen hiervoor zijn tijdsgebrek, het niet houden van sporten en een gebrek aan kennis over hoe te starten met een beweegroutine

Dat gebrek aan voldoende fysieke activiteit is problematisch, aangezien jaarlijks ongeveer 1.200 sterfgevallen te wijten zijn aan onvoldoende lichaamsbeweging.5 Preventie en lichaamsbeweging zijn cruciaal voor een langer gezond leven. Uit onderzoek blijkt zelfs dat regelmatige beweging kan leiden tot gemiddeld negen extra gezonde maanden.6 Maar ook op de economie heeft het een impact. Zo wordt geschat dat in België jaarlijks 7.181 gezonde levensjaren verloren gaan ten gevolge van hart- en vaatziekten veroorzaakt door fysieke inactiviteit – een maatschappelijke kost van 360 miljoen euro.7

Draag zorg voor je hart

Gezien de impact van hart- en vaatziekten en de bewezen voordelen van beweging, is het cruciaal dat Belgen zich bewuster worden van hun hartgezondheid en meer inzetten op het preventief aanpakken van mogelijke risicofactoren. Om het belang van een gezond hart en regelmatige beweging in de verf te zetten, is Novartis de gezondheidspartner van de European Running Championships (met onder andere de marathon Brussel-Leuven) op 12 en 13 april 2025.

Referenties

  1. Statbel (28 januari 2025). Doodsoorzaken. Laatst geraadpleegd op 12 maart 2025, van Doodsoorzaken | Statbel(externe link).
  2. Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau iVOX in opdracht van Novartis tussen 21 en 26 februari 2025 bij 1000 Belgen representatief op taal, geslacht, leeftijd en diploma. De maximale foutenmarge bij 1000 Belgen bedraagt 3,02%.
  3. World Heart Federation. Prevention. Laatst geraadpleegd op 12 maart 2025, van CVD Prevention | What We Do | World Heart Federation(externe link).
  4. Hafner M, Yerushalmi E, Stepanek M, et al. Estimating the global economic benefits of physically active populations over 30 years (2020–2050). British Journal of Sports Medicine 2020;54:1482-1487.
  5. Eigen berekening van prof. dr. Van Gestel op basis van Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME). Global Burden of Disease 2021: Findings from the GBD 2021 Study. Seattle, WA: IHME, 2024. Raadpleegbaar via: Global Burden of Disease 2021: Findings from the GBD 2021 Study | Institute for Health Metrics and Evaluation(externe link).
  6. Fransen HP, May AM, Beulens JW, Struijk EA, de Wit GA, Boer JM, Onland-Moret NC, Hoekstra J, van der Schouw YT, Bueno-de-Mesquita HB, Peeters PH. Association between lifestyle factors and quality-adjusted life years in the EPIC-NL cohort. PLoS One. 2014 Nov 4;9(11):e111480. doi: 10.1371/journal.pone.0111480. PMID: 25369457; PMCID: PMC4219750.
  7. Eigen berekening van prof. dr. Van Gestel op basis van Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME). Global Burden of Disease 2021: Findings from the GBD 2021 Study. Seattle, WA: IHME, 2024. Raadpleegbaar via: Global Burden of Disease 2021: Findings from the GBD 2021 Study | Institute for Health Metrics and Evaluation(externe link).