Hart- en vaatziekten worden onderschat in België. Een andere aanpak van preventie is nodig.
Op Wereld Hart Dag (29 september) staan we bij Novartis stil bij het ondraaglijke leed dat hart- en vaatziekten veroorzaken. Uit de resultaten van een survey uitgevoerd in opdracht van Novartis bij 1.000 Belgen blijkt dat de bevolking het probleem zwaar onderschat. Zowat de helft van de Belgen onderschat het jaarlijkse sterftecijfer aan hart- en vaatziekten. Dergelijke onverschilligheid zet zich door in de houding ten opzichte van alarmerende symptomen en preventieve maatregelen, wat ten koste gaat van een tijdige diagnose en behandeling. De koploper onder de hart- en vaatziekten is atherosclerose of slagaderverkalking, een grotendeels onzichtbare ziekte, en verantwoordelijk voor een maatschappelijke kost van €5 miljard. Toch krijgt deze onzichtbare ziekte niet de nodige aandacht van patiënten en beleidsmakers. Bij Novartis willen we hier verandering in brengen door mee te werken aan een inclusieve, omvattende aanpak van hart- en vaatziekten.
Waarom is atherosclerose zo gevaarlijk en ongekend?
Atherosclerose is een chronische, progressieve ziekte die wordt gekenmerkt door plaquevorming in de slagaderwand. Zo’n 750.000 Belgen hebben deze diagnose gekregen, en 40% van de volwassen bevolking maakt bovendien kans op het ontwikkelen van deze ziekte.1,2 Daar de aandoening zich grotendeels asymptomatisch voordoet, volgt er vaak geen tijdige diagnose of behandeling totdat een cardiovasculaire gebeurtenis – in vele gevallen een hartaanval of beroerte – de ernst duidelijk maakt. Dit verklaart waarom Belgen de ziekte niet serieus genoeg nemen. Deze onderschatting staat in schril contrast met de cijfers die aantonen dat atherosclerose goed is voor 85% van alle hart- en vaatziekten.3
Belg schat risicofactoren en het gevaar van cholesterol verkeerd in
Een te hoge cholesterol is een van de belangrijkste oorzaken voor hart- en vaatziekten, inclusief atherosclerose. Verrassend genoeg kwam uit het onderzoek dat de Belg zich niet voldoende bewust is van het gevaar: slechts 1 op de 3 zet een hoge cholesterol in zijn top-3 van belangrijkste oorzaken. Vooral overgewicht (47%), roken (46%) en een hoge bloeddruk (38%) worden genoemd als belangrijkste risicofactoren. Voor de Belg is een te hoge cholesterol vaak geen reden tot paniek of gedragsverandering. Het merendeel van de Belgen (85%) die kampt met een te hoge cholesterol zegt immers niets te merken hiervan. Bovendien heeft de helft van de Belgen (53%) met een te hoge cholesterol zijn dagelijkse leefgewoontes niet of nauwelijks aangepast.
Betere kennis en informatie voor een gezonder hart
Waar de Belg hart- en vaatziekten slechts op de 3e plaats zet, na kanker en neurologische aandoeningen, is het niettemin de belangrijkste doodsoorzaak (25%) in ons land samen met kanker. Ook geeft 1 op de 2 Belgen aan niet te weten wat de ziekte juist inhoudt. Het is opvallend dat vooral jongeren erbovenuit steken in hun gebrek aan kennis. Maar liefst 53% van hen weten niet hoe zij het risico op hart- en vaatziekten kunnen verminderen in het dagelijkse leven.
Niettemin is er hoop op vooruitgang in de strijd tegen hart- en vaatziekten. Het ziektebeeld is goed gekend omdat hart- en vaatziekten in grote mate voorkomen kunnen worden door preventief in te grijpen in de dagelijkse levensgewoontes, denk maar aan stoppen met roken, het beperken van alcoholinname en meer aandacht voor fysieke activiteit. Daarnaast zijn risicofactoren zoals cholesterol en diabetes goed te behandelen zonder dat dit een grote rem zet op de levenskwaliteit.
Een goede kennis van (de gevaren van) hart- en vaatziekten is echter een voorwaarde om tijdig in te grijpen en erger te voorkomen, en daar knelt het schoentje. 2 op de 5 Belgen (36%) weet namelijk niet waar ze terecht kunnen voor betrouwbare informatie omtrent hart- en vaatziekten. Deze leemte moet worden opgevuld door betrouwbare informatie dichter bij de burger te brengen via doelgerichte campagnes waarin overheid en zorgverleners een voortrekkersrol opnemen.
Samen werken aan een sterke gezondheidszorg van morgen
Bij Novartis zien we de resultaten van het online onderzoek als een bevestiging van wat we al vermoedden: hart- en vaatziekten zijn geen prioriteit voor de Belgen, met een gebrek aan kennis en actie tot gevolg. Wij zijn echter vastberaden om hier verandering in te brengen, maar dit is slechts mogelijk met verenigde krachten. Naar schatting 80% van de hart-en vaatziekten is te voorkomen mits de juiste preventie en behandeling.4
We roepen onze partners in de overheid, patiëntenverenigingen en de gezondheidszorg op om samen de krachten te bundelen en van hart- en vaatziekten een speerpunt van ons gezondheidsbeleid te maken. Er dient een koerswijziging te komen door een krachtdadig beleid te voeren dat van preventie en sensibilising een prioriteit maakt. Alleen zo kunnen we gedragsverandering teweegbrengen in de samenleving, zodat verantwoordelijker omgesprongen wordt met risicofactoren en gevaren van hart- en vaatziekten.
Bij Novartis zijn wij ervan overtuigd dat een preventieve aanpak en innovatie de sleutel tot succes zijn om hart- en vaatziekten te overwinnen. Dit is enkel mogelijk mits een geïntegreerde en complementaire aanpak waarbij burger en gezondheidssysteem dadendrang en verantwoordelijkheidszin tonen. Daarom sporen wij op Wereld Hart Dag alle actoren aan om een versnelling hoger te schakelen en zo samen hart- en vaatziekten een halt toe te roepen in ons land.
