Laat ons even stilstaan, nadenken en verder kijken dan de gevolgen op korte termijn van de beslissingen die we maken.
De pharmavallei in België is een belangrijke motor voor economische groei. Dat kan zo blijven als onze beleidsmakers de juiste keuzes maken. We mogen de nood om actie te ondernemen niet verwarren met de nood om direct resultaat te zien bij iedere geïnvesteerde euro.
We zijn trots op de snelheid waarmee onze sector reageert op acute gezondheidscrisissen. Wanneer patiënten een dringende behandeling nodig hebben, dan krijgen ze die ook.
Ons reactievermogen is groot, maar daarmee riskeren we ook kortzichtig te worden. We moeten het geld dat we besteden aan de gezondheidszorg zien als een investering in onze toekomst, en niet als een kostenpost.
De Belgische premier Alexander De Croo beaamde dat tijdens het Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie:
"Als Europeanen mogen we onze gezondheidszorg niet alleen zien als een kostenpost. Uiteraard kost het ons iets, het is zelfs een flink deel van ons budget. Gezondheidszorg is enorm belangrijk voor onze welvaart: het zorgt voor een gezond leven, maar ook voor jobs en ondernemerschap.1
Investeren in welvaart vraagt om een nieuw perspectief
Als we willen weten wat de voordelen op lange termijn zijn van investeren in de gezondheidszorg, dan hebben we een nieuw perspectief nodig. En waar anders dan in België kunnen we het voortouw nemen om dat nieuw perspectief vorm te geven? België is al jaar en dag pionier in innovatie, gaande van onderzoek en ontwikkeling tot klinische tests en productie.
Novartis draagt al meer dan een eeuw actief bij aan de innovatie in het Belgisch gezondheidszorgecosysteem. Alleen al in 2023 voerden we bijna 100 klinische studies uit. Daardoor kregen ruim 450 patiënten al in een vroeg stadium toegang tot een behandeling.
Investeringen in de Belgische farmaceutische industrie komen onze hele samenleving ten goede. Een betere toekomst voor ons allemaal is echter enkel mogelijk als we samenwerken. We moeten investeren in innovatiegebieden die op lange termijn een groot verschil kunnen maken voor ons gezondheidssysteem. Dat kunnen we doen door de meest dringende gezondheidsproblemen te identificeren waarmee de Belgische bevolking vandaag wordt geconfronteerd.
Investeer vandaag en pluk er morgen de vruchten van
We weten allemaal dat kanker de belangrijkste doodsoorzaak is in zowel België als Europa. Op nationaal niveau worden er meer dan 70.000 kankerdiagnoses per jaar vastgesteld.2 We moeten nu investeren in opkomende technologieën zodat we de strijd op lange termijn kunnen aangaan tegen deze levensbedreigende ziekte.
Radioligandtherapie (RLT) is een baanbrekende technologie die een cruciale rol kan spelen in de kankerzorg. Internationaal gezien is België al een voortrekker in de nucleaire geneeskunde die onder andere onderwijs en klinisch onderzoek faciliteert.
Novartis gelooft dat België over de nodige expertise en faciliteiten beschikt om een wereldwijde RLT-hub te worden. Hier is het mogelijk om patiënten toegang te geven tot innovatieve RLT-behandelingen in een vroege fase en tegelijkertijd onze economie te boosten.
Data: de katalysator om levens te redden
Als we investeren in innovatie, hoeven we ons niet te beperken tot nieuwe behandelingen en technologieën. Een datagestuurde en proactieve zorgaanpak kan ook levens redden. Cardiovasculaire ziekten, ook bekend als hart- en vaatziekten of onder de Engelse afkorting CVD, zijn samen met kanker, de nummer een doodsoorzaak in België. Beide ziekten impacteren onze families, kennissen, collega’s en samenleving.
Om hart- en vaatziekten vroeg te diagnosticeren, te behandelen en te voorkomen, moet de Belgische gezondheidszorg alle mogelijkheden van dataverzameling, - analyse en -gebruik overwegen. Population Health Management (PHM), waarin data wordt verzameld en geanalyseerd op populatieniveau (risicostratificatie), kan daarbij helpen.
Via een pilootproject voor hart- en vaatziektes kunnen we het PHM-concept introduceren voor chronische ziektes en de druk op ons zorgsysteem doen dalen door een betere efficiëntie, preventie en behandelingstijdlijn. Dat is de langetermijnvisie die we nodig hebben.
Naast RLT's is PHM een perfect voorbeeld van ons pleidooi voor een ander perspectief: weg van reactieve zorg en naar proactieve, preventieve actie die de Belgische farmavallei zo hard nodig heeft.
Drempels overkomen om pionier te blijven
En toch blijft het een uitdaging om concurrerentieel te blijven binnen de steeds evoluerende levenswetenschappen.
De positie van de Belgische farmavallei wordt bedreigd. De kosten en productieprijzen stijgen hier sneller dan elders in Europa. Bovendien creëert de Europese wetgeving steeds meer belemmeringen. Zo wordt het bijvoorbeeld aantrekkelijker om klinische studies te laten plaatsvinden in landen buiten Europa.
Als je dat combineert met de algemene trend van groeiende investeringen in farmaceutische bedrijven in andere continenten, wordt het duidelijk dat er iets moet veranderen om de toekomst van België als het middelpunt van innovatie veilig te stellen.
Als we ons perspectief veranderen en farmaceutische ontwikkeling beschouwen als een langetermijninvestering in ons gezondheidssysteem, kan België een tastbaar verschil maken als pionier van medische innovatie, in de voorhoede van een evoluerend Europees farmaceutisch landschap.
Geduld: een nieuwe mindset
Er zijn steeds meer mogelijkheden voor innovatie in de gezondheidszorg, waardoor mensen ook langer leven.
De mens is al zo'n 2 miljard jaar op aarde, maar pas in de laatste eeuw is onze levensverwachting bijna verdubbeld van gemiddeld 45 naar 83 jaar. Er zijn statistieken die aantonen dat bijna 75% van die evolutie te danken is aan de opkomst van de moderne geneeskunde.3
Wetenschappers voorspellen nu al dat de generatie van mijn kinderen ouder dan 100 jaar wordt en dat vormt een nieuwe uitdaging. Want: als de bevolking vergrijst, hoe blijven we dan een hoge levenskwaliteit garanderen?
We moeten investeren in gezondheidszorg voor onszelf, onze gezinnen en onze samenleving.
Toen ik iets meer dan twee jaar geleden Country President voor Novartis BeLux werd, heb ik beloofd de toegang tot nieuwe geneesmiddelen en onderzoeksgebieden uit te breiden. We staan aan het begin van een fundamentele verschuiving in wetenschappelijke vernieuwing. Als we inzetten op een preventieve aanpak, dan is het binnenkort mogelijk om chronische aandoeningen vroegtijdig op te sporen. Daarmee voorkomen we misschien zelfs dat de ziektes onomkeerbaar worden.
We hebben dus een nieuw perspectief nodig - en dat vereist geduld. We plukken inderdaad niet meteen de vruchten van langetermijninvesteringen in de gezondheidszorg. Toch is een gezondere toekomst voor ons allemaal enkel mogelijk als we ons nu focussen op medische innovatie.
We moeten durven nadenken over het regelgevend kader rond investeringen in innovatiegebieden die een positieve impact kunnen hebben op onze volksgezondheid. Daarvoor moeten we samenwerken: enkel dan vinden we de beste oplossing voor ons allemaal op lange termijn. Ik ben alvast ongeduldig om deze nieuwe mentaliteit van geduld te zien groeien!
Federico Mambretti is sinds 2022 Country President van Novartis in België en Luxemburg.
Federico heeft meer dan twintig jaar ervaring in de farma- en gezondheidssector. Hij werkte in zijn carrière al in meer dan tien landen in zowel Europa als Noord-America met duidelijke focus op de farmaceutische industrie.
Hij vervoegde Novartis in 2012 als Global Director Strategy bij Sandoz, dat toen nog deel was van Novartis. In 2021 breidde hij zijn verantwoordelijkheden uit als General Manager bij Novartis Pharma Belux. Een jaar later was hij in zijn nieuwe rol als Country President een van de drijvende krachten om de transformatie van Novartis lokaal in goede banen te leiden.